Po zakończonym stosunku pracy, każda osoba
zatrudniona w Niemczech powinna otrzymać świadectwo dokumentujące przebieg zatrudnienia.
Niemieckie świadectwo pracy przybiera zazwyczaj dwie formy:
Einfaches Arbeitszeugnis – proste świadectwo pracy zawierające jedynie podstawowe informacje dotyczące okresu zatrudnienia czy zakresu obowiązków pracownika.
Qualifiziertes Arbeitszeugnis – „kwalifikowane” świadectwo pracy, które oprócz suchych faktów zawiera opinie czy ocenę dotyczącą zachowania pracownika i zadowolenia z wykonywanych przez niego zadań. Szczegółowe świadectwo pracy często ułatwia dalsze poszukiwanie pracy a jego brak może budzić wątpliwości wśród rekruterów, dlatego warto zadbać o to, aby pracodawca wystawił właśnie ten rodzaj świadectwa pracy.
Kiedy zostaje wystawione świadectwo pracy w Niemczech?
Pracodawca ma obwiązek wystawić świadectwo pracy po ustaniu zatrudnienia – nie ma tu znaczenia jak długo pracownik był zatrudniony w Niemczech, ani powód rozwiązania umowy o pracę. W wyjątkowych sytuacjach pracownika ma jednak prawo zawnioskować o wydanie świadectwa mimo pozostania w stosunku pracy. Wystawione zostaje wtedy Zwischenzeugnis, czyli okresowe świadectwo pracy. Może to mieć miejsce w sytuacji, w której następuje zmiana przełożonego, stanowiska czy struktury całej firmy (np. w przypadku sprzedaży przedsiębiorstwa.)
Jakie informacje powinien zawierać dokument?
Oprócz rodzaju i okresu zatrudnienia, kwalifikowane świadectwo pracy powinno zawierać ocenę kwalifikacji i zachowania pracownika, takich jak: gotowość do pracy, organizacja czasu, chęć do brania udziału w szkoleniach podnoszących kwalifikacje zawodowe oraz stosunek pracownika do kolegów, przełożonych czy klientów.
Zgodnie z niemieckim prawem, świadectwo pracy musi być zgodne z prawdą, ale przychylne pracownikowi. Pracodawca nie może stosować sformułowań, które mogą utrudnić dalszy poszukiwanie pracy. Może dojść jednak do sytuacji, w której z pozoru pozytywne świadectwo pracy zawiera ukryte przesłanie w rzeczywistości mające na celu skrytykowanie pracownika. W razie podejrzenia takiej praktyki, pracownik ma prawo wyjaśnić wątpliwości z byłym pracodawcą lub w ostateczności zawnioskować o korektę lub wystawienie nowego dokumentu.
Oprócz treści, istotna jest również forma dokumentu. Świadectwo pracy musi zostać wydrukowane na papierze firmowym i przekazane osobiście – zaświadczenie pisane ręcznie nie może zostać zaakceptowane. Dokument musi zawierać poprawne dane osobowe pracownika i firmy oraz być podpisany przez bezpośredniego przełożonego lub kierownika.
Pracodawca nie powinien umieszczać w świadectwie pracy informacji o nieobecnościach pracownika, np. za względu na korzystanie z urlopu zdrowotnego. Podobnie informacje dotyczące powodu ustania stosunku pracy mogą znaleźć się w świadectwie pracy jedynie jeśli pracownik wyrazi na to zgodę.
Przez pięć miesięcy od daty wystawienia dokumentu pracownika ma prawo zawnioskować o jego poprawę, natomiast o sam dokument można wnioskować przez trzy lata po ustaniu zatrudnienia.
Delegowanie do Niemiec a świadectwo pracy
Osoby zatrudnione w Niemczech przez polską firmę, które zostały oddelegowane do pracy w Niemczech, powinny otrzymać polskie świadectwo pracy. W dokumencie konieczne jest wtedy zamieszczenie informacji o okresie w którym pracownik przebywał za granicą.
